Saturday 25 June 2011

Maloko ni Mashitanguti 3

SILOZI

Lyondo lya ng’uwa lya sililang’eke, lya mei bebe, lya mulilo kule. Lyondo no kuondomana sichima mu ngonda. Lyondo lya ng’uwa kakuka fela wa lishebo, iboka kukakokwa wa ndala. Nikate litunga lile, Nikalye bandi, Nikalye banyama, Sichima nib a lyondo lya ng’uwa.

Mei wele tu yalele nakatenge. Mwelwa afe tumuyole ngombe taye.

Wasaye kasi yenene…

Hakuna mwana moola, nihaili yena moola kasibili…

Mei malomba ka mana linyotwa. Mwana mukowe ka mana nyambo.

Kuenda kwa mataba ni ku mutwaleti….

Eli liulungu taliliwi ti mukati….

Nja ya mwa hae Haina Lubilo…

Kutumbula chiyobo keti bukulunu, kukalaho…(Mbunda)

Shakupaniki Nyambi, Tambura…(Nkoya)

Sinu Ka Yotwa……. 

Matwi ya mwelwa luyupela kule…

Kuibola ka sawelo…





BEMBA

Lesa tapela muminwe, Apalamikila fye…

Kabwalala, nipa kuboko…

Kasabi kunona kalya ‘kabiye

Uwa kalema takaleka…

Uboma mwibala alya mwibala…

Uwa binga ukuowa, teminina….

Mukulolekesha e muku tobolwa…

Mushi T***a to mya amolu

Umukashi untu ali ku B****a

Akabomba kabiye ka munda…

Kabusha ta kolelwe bowa…

Chamwenso a li puswike…







NYANJA

Mbeba zi ka paka zu liana…

O yenga mafuta sambuwa…

Kote kote niwa njira, palinga mtima nipomwepo…







NAMWANGA

Kalanda kasi kola…






Saturday 11 June 2011

Maloko ni Mashitanguti A Sirotse ni sichaba se silu potolohile

Maloko ni Mashitanguti A Sirotse ni sichaba se silu potolohile

Lyondo lya ng’uwa lya sililang’eke, lya mei bebe, lya mulilo kule. Lyondo no kuondomana sichima mu ngonda. Lyondo lya ng’uwa kakuka fela wa lishebo, iboka kukakokwa wa ndala. Nikate litunga lile, Nikalye bandi, Nikalye banyama, Sichima nib a lyondo lya ng’uwa.



Mei wele tu yalele nakatenge. Mwelwa afe tumuyole ngombe taye.



Wasaye kasi yenene…



Hakuna mwana moola, nihaili yena moola kasibili…



Mei malomba ka mana linyotwa. Mwana mukowe ka mana nyambo.



Kuenda kwa mataba ni ku mutwaleti….



Eli liulungu taliliwi ti mukati….



Nja ya mwa hae Haina Lubilo…



Lesa tapela muminwe, Apalamikila fye…



Kutumbula chiyobo keti bukulunu, kukalaho…



Shakupaniki Nyambi, Tambura…



Kabwalala, nipa kuboko…



Sinu Ka Yotwa……. 


Mabizo a silozi 2

MABIZO A SILOZI

Akabana ..........One who doesn’t rise ie. bedridden
Akabondo……….
Akakambama……….
Akakanda..........
Akakulubelwa……….
Akalaluka..........
Akalala……….
Akalemwa..........One who can’t be seized
Akamandisa………..
Akamonwa……….
Akanangisa……….One who is never late, Never lagging behind, Always on top of situations.
Akapelwa……….
Akashambatwa……….
Akasimona……….
Akashimiketwa……….
Akatanekelwa……….
Akeekelwa……….
Akeende..........One who won’t go
Akokwa……….
Akufuna……….
Alisinda..........He reliable one
Amukena……….
Amukusana……….
Amusa……….
Anakoka……….
Cazele……….
Etambuyu……….
Ilinanga……….
Ilute……….
Ilukena……….
Ilukui……….
Imataa..........Bad-tempered
Imbuwa……….
Imenda……….
Imute……….
Inambao..........Lion
Inambwae……….
Indala ..........Famine
Inonge/ Sinonge.......... Lipilaelo, linonge
Ing’utu..........Wel-wisher
Isiteketo……….
Itwi………..
Kabutu……….
Kacana……….
Kacolola……….
Kakungu……….
Kalabo………..
Kalaluka……….
Kalebuka……….
Kalumiana……….
Kamana……….
Kamona……….
Kamwi……….
Kandela……….
Katungu……….
Kawana……….
Kayama……….
Kayuala……….
Kondolo……….
Kufanga……….
Kufekisa /Sifekiso..........To resemble
Kundoti……….
Kunolu……….
Kwalela……….
Kwalombota……….
Kwibisa……….
Lamaswala………
Lewanika……….
Liboma..........the smasher
Licaha……….
Lifumbo……….
Likando/Manyando..........sufferings
Likezo……….
Likukela..........
Limpo..........Blessings
Lingomba..........
Liselo……….
Lishomwa..........
Lisimba..........
Lisulo..........royal hunting party
Liswaniso……….
Litia……….
Litoho……….
Liywali..........lizazi leli maswe. From Liywa = lizazi= day
Liwanga……….
Londo..........
Lubasi..........Family
Lubinda..........Stubborn
Lungowe……….
Lutangu..........A tale
Luyanga……….
Lyamba……….
Macwang’i……….
Maimbolwa……….
Malamo……….
Malimba………..
Maketo……….
Makungo……….
Makungwe……….
Makweti……….
Malumbe……….
Malungwe……….
Manga……….
Manjulunji……….
Manyando…………
Mashebe……..
Masheke……….
Masheko……….
Masiliso……….
Masiye..........orphan
Maswabi……….
Mataa……….
Matakala……….
Matauka……….
Mate……….
Matoba……….
Maunga……….
Mayumbelo……….
Mbangweta……….
Mbikusita……….
Mboo……….
Mbololwa……….
Mboanjikana……….
Mbumwae
Mbuyoti……….
Meamui……….
Mebelo……….
Milupi……….
Milomo……….
Mooka……….
Moola………..Ya oliswa
Monde..........born in the 1st quarter of the moon /Lifu lelisi la ku bulaiwa
Moya……….Wind
Mubiana..........one who misses someone or something
Mubita..........Wa mung’ang’a toho
Mubitelela..........
Mubu..........Soil
Mubukwanu.........
Mubuyaeta..........
Mucelele……….
Mufalali..........
Mufalo..........
Mufaweli..........
Mufaya……….
Muhau……….
Muimui..........Ya maswe maswe
Muindwa..........
Muiponi..........
Muitumwa/ mwitumwa..........ya lu lumilwe (Muitumwa)
Muiyakui.......... mutaha kokumaswe
Mukatimui..........bad woman
Mukaba……….
Mukamba……….
Mukela……….
Mukendwa..........
Muketoi……….
Mukokoto……….
Mukubesa..........
Mukumbuta..........
Mulala..........
Mulako..........
Mulemwa..........
Mulima..........
Mulonda……….
Mulozo..........
Mululu……….
Muluti..........
Mumbuna..........
Mumbunanalu..........
Munalula........STUBORN
Mundia..........one who deserts me
Mung’ambata……….
Mungandi..........
Munganguta………..
Munjita..........one who calls me
Munuka..........
Munukayumbwa - Mutu alatiwi
Munyembu……….
Munyinda……….
Musa……….
Mushashu……….
Mushe..........
Mushiba……….
Mushimbei……….
Mushoke……….
Mushokabanji………..
Mushitu……….
Musialela……….
Musialike……….
Musipili……….
Musole……….
Musowe..........throw away
Musweu……….
Mutafela/Mutalifelile..........one who appears when all is finished
Mutakela……….
Mutandi……….
Mutangelwa……...
Mutata……….
Mutelo……….
Mutinta……….
Mutumba……….
Muwana..........
Muwanei……….
Muwina..........
Muyambango..........
Muyangana……….
Muyatwa..........
Muyu………..
Muyunda……….
Muyumbana……….
Mwaala..........
Mwabafu..........
Mwaka..........Mwaha
Mwakoyi.......... Silimo sesi maswe
Mwambwa..........
Mwanamambo……….
Mwanamuke……….
Mwanamwali..........
Mwanamwambwa..........
Mwanangombe..........' Calf' or ' Cattle Owner'
Mwanaumo……….
Mwanawina..........
Mwangala ..........joy
Mwangana..........
Mwangelwa..........
Mwelwa..........
Mwenda..........
Mwendabai..........
Mwendeende..........
Mwikisa……….
Mwiya, is from "ku iya" = ku taha. Meaning mutahi, yatile.(Muiya)
Nabita..........
Nakandina..........
Nakubita..........
Nakula..........
Nakushuwa……….
Nalikando..........
Nalishebo..........Yapepilwe kanako ya tala
Nalishuwa……….
Naluca.......... the wee one
Nalukena……….
Nalukui..........fierce one
Nalumino……….
Namakando……….Many sufferings
Namakau..........many hoes
Namataa……….
Namatama..........big cheeks
Namanyando……….Many sufferings
Namasiku……….Many nights
Nambayo……….
Namonda……….
Namukolo..........born in a canoe
Namunji..........Ya pepilwe musihali
Namushi..........
Nandila ------- Is a name meaning a beautiful woman
Nangana..........
Nanguna………..
Nanzila..........
Nasilele..........
Nasilimwe..........ya pepilwe matabula
Nasishemo..........
Nawa..........good company
Ndopu……….
Ngenda – mweng’i, visitor
Ngonda..........peace
Ngula……….
Nowana……….
Nyambe..........god
Pelekelo……….
Poniso……….
Pumulo……….Rest
Mutondo..........tree, medicine
Saasa……….
Sakwiba……….
Samalama………..
Samukanamo……….
Samweto……….
Sanana..........pertaining to children
Sanyambe.......... wa Nyambe, wa Mulimu
Sepiso..........Promise
Sepo..........Hope
Siamana……….
Siambango..........
Sianga..........euphemism for crocodile
Sibalatani……….
Sibeso……….Sibapaliso
Sibote……….
Sibupiwa……….
Sifanu………. Expert / Poison
Sifekiso……….
Sifuniso……….
Sihope……….
Siisii……….Sesimaswemaswe
Sikota……….
Sikufele……….
Sikuka……….
Sikuleka……….
Sikwela………
Sililo……….
Silishebo..........one born during famine
Silumesi……….Sinna sesi maswe
Siluwe………..
Silukena……….
Simasiku/Namasiku/Nosiku/Susiku/Walusiku/Imasiku/Kasiku..........born at night
Simataa..........
Simenda..........
Simbilingani..........
Simbotwe..........
Simpito……….
Simui..........Sesimaswe
Simukuka..........
Simute……….
Simvula..........
Singoma..........
Singuma..........
Sinjwala..........
Sipalo..........Census
Sishekanu – Sesi sehiwa ki batu
Sitali..........
Sitamulaho……….
Sitenge..........
Situlo……….
Situmba……….
Situmbeko..........
Sitwala..........
Siyoto..........
Songiso..........Siswaniso
Suuba..........
Subulwa..........
Tabo……….
Tawila..........
Tebuho..........
Temuso..........
Tukiso..........
Wakumelo..........
Waliuya..........
Walubita..........
Wamulume - mwana a muna
Wamunyima..........
Wamuwi..........
Wasamunu..........
Wina……….
Yambwa……….
Yeta……….
Yuyi……….
Zeko……….